سرگیجه های خطرناک

سرگیجه های خطرناک کدامند و چه زمانی باید در مورد سرگیجه ها نگران باشیم؟

سرگیجه های خطرناک به سرگیجه هایی گفته میشود که به دفعات تکرار شده و به هیچ روشی نمیتوانید از این سرگیجه ها جلوگیری کنید. در این مرحله باید در عین حفظ آرامش خود به دنبال دلیل این سرگیجه ها باشید و بسیار این موضوع را جدی بگیرید چرا که در حالت عادی سرگیجه ها علت خاصی نداشته و معمولا به خاطر دلایل کم اهمیتی مانند سرپا ایستادن ناگهانی، کم خوابی و … رخ میدهند. بنابراین زمانی که سرگیجه های شما بطور مداوم تکرار میشوند و خوب هم نمیشوند؛ باید کمی نگران شد و علت آن را دقیق تر جستجو کرد.

همانطور که گفتیم سرگیجه های عادی و معمولی (dizziness) گاهی اوقات به دلایل متفاوت و شایع و کم اهمیت در بزرگسالان رخ میدهد. سرگیجه های خطرناک و جدی(vertigo) که نمایانگر مشکلات ریشه ای و عمیق تر هستند، بسیار آزاردهنده بوده و ممکن است نشانه ی تهدید زندگی شما باشند. میتوان گفت تفاوت این سرگیجه با سرگیجه معمولی این است که این نوع سرگیجه جدی ممکن است همراه با حالت تهوع و استفراغ باشد. اگر میخواهید بیشتر با این نوع سرگیجه ها، علائم سرگیجه های خطرناک، راه هایی برای جلوگیری یا درمان این سرگیجه ها و علت سرگیجه های خطرناک کودکان و آشنا شوید؛ با ما در ادامه این مقاله همراه شوید.

انواع سرگیجه های خطرناک (vertigo)  چیست و چه نشانه هایی دارد؟

سرگیجه خطرناک یک احساس سرگیجه چرخشی و مداوم است و مانند سرگیجه های عادی لحظه ای نیست. گویی اتاق یا محیط اطراف به صورت دایره‌ای دور فرد می‌چرخد. این مشکل یک بیماری نیست بلکه یک علامت از یک بیماری است. بنابراین این جاست که سرگیجه داشتن دارای اهمیت میشود؛ این که علائم سرگیجه های خطرناک و علت آن چیست؟

یکی از نشانه های سرگیجه خطرناک این است که فرد مبتلا به سرگیجه های خطرناک احساس می کند که سرش یا فضای اطرافش در حال حرکت یا چرخش است. سرگیجه داشتن خود یک یک علامت است اما این علامت در صورت شدید بودن میتواند همراه با علائم دیگر ظاهر شود و یا باعث علائم دیگر شود. این علائم میتواند شامل مواردی مانند : مشکلات تعادل، سبکی سر، احساس مشکلات حرکتی، تهوع و یا استفراغ، صدای زنگ در گوش (که به آن وزوز گوش می گویند)، احساس پر بودن گوش، سردرد، حرکت غیرطبیعی چشم ها و … باشد.

از انواع سرگیجه نیز میتوان به سرگیجه محیطی(Peripheral vertigo) و سرگیجه مرکزی(Central vertigo) اشاره کرد. سرگیجه محیطی رایج ترین نوع سرگیجه میباشد. این سرگیجه در نتیجه یک مشکل در گوش داخلی یا عصب دهلیزی که تعادل را کنترل می کند رخ می دهد. سرگیجه مرکزی در نتیجه یک مشکل در مغز رخ می دهد و می‌تواند دلایل مختلفی مانند: سکته، تومور مغزی، میگرن، آسیب تروماتیک مغز، عفونت، اسکلروز چندگانه و … داشته باشد.

دلایل بروز این سرگیجه ها

دلایل مختلف می تواند منجر به گیج رفتن سر کودکان و یا به طور کلی سرگیجه های خطرناک شود که معمولاً شامل عدم تعادل در گوش داخلی یا مشکل در سیستم عصبی مرکزی (CNS) می شود. شرایطی که می تواند منجر به سرگیجه های خطرناک شود شامل موارد زیر است.

لابیرنتیت(Labyrinthitis) : این اختلال زمانی رخ می دهد که عفونت باعث التهاب لابیرنت گوش داخلی شود. در این ناحیه عصب دهلیزی قرار دارد. این عصب اطلاعاتی در مورد حرکت سر، موقعیت و صدا به مغز می فرستد. در این نوع بیماری فرد مبتلا به غیر از سرگیجه، ممکن است کم شنوایی، وزوز گوش، سردرد، گوش درد و تغییرات بینایی را نیز تجربه کند.

نوریت دهلیزی(Vestibular neuritis) : عفونت باعث التهاب عصب دهلیزی می شود که این بیماری نیز شبیه به لابیرنتیت است با این تفاوت که بر شنوایی فرد تأثیر نمی گذارد. نوریت دهلیزی باعث سرگیجه می شود و همچنین ممکن است با تاری دید، حالت تهوع شدید یا احساس عدم تعادل همراه باشد.

کلستئاتوم(Cholesteatoma) : این رشد غیرسرطانی پوست که در گوش میانی ایجاد می شود که معمولاً به دلیل عفونت مکرر است. همانطور که در پشت پرده گوش رشد می کند، می تواند به ساختارهای استخوانی گوش میانی آسیب برساند و منجر به کاهش شنوایی و سرگیجه های خطرناک نیز شود.

مریضی منیر(Ménière’s disease) : این بیماری باعث تجمع مایع در گوش داخلی می شود که می تواند منجر به حملات سرگیجه همراه با زنگ زدن در گوش و کاهش شنوایی شود. این در افراد بین ۴۰ تا ۶۰ سال شایع تر است.

سرگیجه موضعی حمله ای خوش خیم (BPPV) :  گوش داخلی دارای ساختارهایی به نام اندام های اتولیتی است که حاوی مایع و ذرات کریستال های کربنات کلسیم است. در BPPV، این کریستال ها از جای خود خارج شده و به کانال های نیم دایره ای می افتند. در آنجا، هر کریستال افتاده در حین حرکت، سلول‌های موی حسی درون کوپول کانال‌های نیم‌دایره‌ای را لمس می‌کند. بنابر این، مغز اطلاعات نادرستی در مورد موقعیت فرد دریافت می کند و سرگیجه چرخشی رخ می دهد. حالت تهوع، استفراغ و برخی علائم دیگر نیز ممکن است از نشانه های سرگیجه خطرناک باشد.

دیگر دلایلی که ممکن است باعث بروز انواع سرگیجه های خطرناک میشود و روش های درمان

• سردردهای میگرنی
• یک ضربه به سر
• جراحی گوش
• فیستول پری لنفاتیک(perilymphatic fistula)، هنگامی که مایع گوش داخلی به دلیل پارگی در یکی از دو غشای بین گوش میانی و گوش داخلی به گوش میانی نشت می کند.
• زونا داخل یا اطراف گوش.
• اتواسکلروز(otosclerosis)، زمانی که مشکل رشد استخوان گوش میانی منجر به کاهش شنوایی می شود.
• سیفلیس(syphilis).
• آتاکسی(ataxia) که منجر به ضعف عضلانی می شود.
• یک سکته مغزی یا یک حمله ایسکمیک گذرا(transient ischemic attack)، که به آن سکته مغزی کوچک نیز میگویند.
• بیماری مخچه یا ساقه مغز.
• استراحت طولانی مدت در بستر و استفاده از برخی داروها نیز می تواند منجر به سرگیجه شود.

برخی از انواع سرگیجه بدون درمان برطرف می‌شوند، اما ممکن است فرد برای یک مشکل زمینه‌ای به درمان نیاز داشته باشد. برای مثال، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک برای عفونت های باکتریایی یا داروهای ضد ویروسی برای برخی بیماری ها مانند سرگیجه های ناشی از زونا تجویز کند. برخی داروهایی که در دسترس هستند که می توانند برخی از علائم را تسکین دهند.

این داروها شامل آنتی هیستامین ها و ضد استفراغ ها برای کاهش بیماری حرکت و حالت تهوع هستند اما اگر این داروهای اولیه باعث بهبود سرگیجه های خطرناک شما نشوند باید سریعا به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. در نهایت در صورتی که سایر درمان ها موثر واقع نشوند، ممکن است جراحی لازم باشد. BPPV و نوروم آکوستیک دو شرایطی هستند که ممکن است تنها راه حل های مناسب برای درمان آن ها جراحی مناسب باشد.

سخن پایانی درباره سرگیجه

همانطور که در طول مقاله اشاره کردیم که اصولا سرگیجه ها دلایل نگران کننده ای ندارند و بدون نیاز به دارو و درمان برطرف میشوند. در صورتی که شما دچار سرگیجه های متعدد و با شدت زیاد هستید؛ باید بیشتر مراقب خود باشید و مراجعه به یک پزشک متخصص را اولویت خود قرار دهید. از همراهی شما تا پایان این مقاله، متشکریم.